Σχετικά με το αντικείμενο του θέματος του παρόντος ηλεκτρονικού μηνύματος, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για την έκδοση της Υ.Α.4401/110558/16.04.2024 του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων που καθορίζει το σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση και τον περιορισμό της εξάπλωσης του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας (έντομο Spodoptera frugiperda) το οποίο είναι σημαντική προτεραιότητα για την προστασία της φυτικής παραγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για εξαιρετικά επιζήμιο, πολυφάγοείδος που αποτελεί έναν από τους πλέον επιβλαβείς οργανισμούς για τη Γεωργία σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ελλάδα έχει ήδη εντοπιστεί σε Λακωνία, Λασίθι, Ηράκλειο, Χανιά, Ανατολική Αττική, Εύβοια και Λέσβο, και θα πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί η μεταφορά του στην Ηπειρωτική Ελλάδα καθώς αν επεκταθεί σε φυτά μεγάλης καλλιέργειας (καλλιέργειες δημητριακών), τότε θα υπάρξει κίνδυνος για την επισιτιστική ασφάλεια της Χώρας.

Με την ισχύουσα, από 25.04.2024, Υπουργική Απόφαση καθορίζονται οι οριοθετημένες περιοχές στην Ελληνική επικράτεια (προσβεβλημένες ζώνες και ζώνες ασφαλείας) καθώς και τα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν για τη διακίνηση συγκεκριμένων προϊόντων όπως οι καρποί πιπεριάς (καυτερές, γλυκοπιπεριές, φλωρίνης, κούπες, ντόλμας) και οι καρποί μελιτζάνας (μελιτζάνα κανονική, τσακώνικη) που προέρχονται από τόπους παραγωγής εντός των οριοθετημένων περιοχών και διακινούνται προς στην υπόλοιπη Ελλάδα (για παράδειγμα προς τη Λαχαναγορά Θεσσαλονίκης).

Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφερθεί ότι οι περιορισμοί στη διακίνηση καρπών πιπεριάς και μελιτζάνας δεν αφορούν μόνο παρτίδες που προέρχονται από προσβεβλημένη περιοχή άλλα και από όμορες με αυτή περιοχές. Κατά συνέπεια, τα μέτρα καραντίνας αφορούν και σε ορισμένες οριοθετημένες περιοχές τωνΠεριφερειακών Ενοτήτων Αρκαδίας, Μεσσηνίας, Φθιώτιδας, Βοιωτίας καθώς και τηςΠεριφέρειας Αττικής.

Σχετικά, τώρα, με το πως επηρεάζονται οι επιχειρήσεις της Λαχαναγοράς Θεσσαλονίκης και ειδικότερα οι εξαγωγείς με έδρα τη Λαχαναγορά, από την έκδοση της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης, αναφέρονται τα εξής:

1. Ολόκληρη η νήσος Κρήτη θεωρείται προσβεβλημένη ζώνη και τίθενται σε ισχύ τα "Μέτρα καραντίνας" σε όλες τις μονάδες παραγωγής καρπών πιπεριάς και μελιτζάνας του νησιού

2. Υπάρχει ήδη ειδική νομοθεσία της ΕΕ (ο Εκτελεστικός Κανονισμός Καν.(ΕΕ) 2023/1134) για τον επιβλαβή εχθρό Spodoptera frugiperda, η οποία καθορίζει τα μέτρα για την πρόληψη της εισαγωγής, της εγκατάστασης και της διασποράς του εχθρού στην ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κανονισμού, η διακίνηση καρπών πιπεριών και μελιτζάνας από τιςοριοθετημένες ζώνες (ΚΡΗΤΗ), επιτρέπεται μόνο εφόσον συνοδεύονται από ΦΥΤΟΫΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΔΙΑΒΑΤΗΡΙΟ. Το φυτοϋγειονομικό διαβατήριο παρέχει φυτοϋγειονομικές εγγυήσεις ότι η παρτίδα προϊόντων που συνοδεύει, έχει ελεγχθείσύμφωνα με τις προβλεπόμενες φυτοϋγειονομικές διαδικασίες και βρέθηκε απαλλαγμένη από όλα τα στάδια (ακμαίο, προνύμφη, αυγά) του εντόμου Spodoptera frugiperda. Τα φυτοϋγειονομικά διαβατήρια που θα εκδίδονται εφεξής στους τόπους παραγωγής, θα έχουν 4μηνη διάρκειαισχύος και θα πρέπει να συνοδεύουν τα ευπαθή είδη (μελιτζάνα και πιπεριά) κατά τη διακίνησή τους στην υπόλοιπη Ελλάδα αλλά και προς τα ΚΜ της ΕΕ (ενδοκοινοτικό εμπόριο).

3. Οι επαγγελματίες που διακινούν καρπούς πιπεριάς και μελιτζάνας εκτός των οριοθετημένων ζωνών (παραγωγοί, συσκευαστήρια, θερμοκήπια από την Κρήτη) θα πρέπει υποχρεωτικά να εγγραφούν στο Μητρώο Επαγγελματιών του άρθρου 65 του Καν.(ΕΕ) 2031/2016

Τέλος, είναι πολύ σημαντικό για την ενημέρωσή σας το γεγονός ότι η Υπηρεσία μας, μετά από οδηγίες που έλαβε από την Κεντρική Αρμόδια Αρχή (Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων), προτίθεται να δώσει μια περίοδο προσαρμογής στις επιχειρήσεις της Λαχαναγοράς Θεσσαλονίκης προκειμένου να οργανωθούν και να προετοιμαστούν κατάλληλα για τα νέα δεδομένα αναφορικά με τη διακίνηση καρπών πιπεριάς και μελιτζάνας από σημαντικούς τόπους παραγωγής όπου υπάρχει το πρόβλημα, όπως είναι για παράδειγμα η Κρήτη.

Παρακαλείσθε, λοιπόν, να ενημερώσετε άμεσα τους προμηθευτές σας για την ανάγκη, στο εγγύς μέλλον, να σας τροφοδοτούν με καρπούς μελιτζάνας και πιπεριάς συσκευασμένους σε μέσα συσκευασίας τα οποία θα φέρουν, σε εμφανή θέση, ετικέτα αντίγραφο του φυτουγειονομικού διαβατηρίου.

Το Υπ.ΑΑΤ με νέα του ενημέρωση θα ορίσει την καταληκτική ημερομηνία λήξης αυτής της άτυπης περιόδου προσαρμογής, πέραν της οποίας οι παρτίδες καρπών πιπεριάς και μελιτζάνας που δεν θα συνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό διαβατήριο, όχι μόνο δεν θα γίνονται δεκτές για εξαγωγή από την Υπηρεσία μας αλλά επιπλέον θα αντιμετωπίζονται ως φυτοϋγειονομική παράβαση.

Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πρόσθετη πληροφορία ή διευκρίνιση.

Με εκτίμηση

Τάσος Γεωργιάδης

Γεωπόνος ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης

Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών νωπών οπωρ/κών

Φυτοϋγειονομικός Ελεγκτής